ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΜΑΡΜΑΤΣΟΥΡΗΣ (Καπετάν Λευτέρης)

Είναι Πλοίαρχος Εμπορικού Ναυτικού.

Γεννήθηκε στον Πειραιά το 1927.

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΛΕΥΤΕΡΗ ΜΑΡΜΑΤΣΟΥΡΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ ΠΕΙΡΑΙΑ  ΤΗΝ  12η  Νοεμβρίου  2009

Μία ομιλία στην οποία αναφέρεται το μεγαλύτερο μέρος του έργου του από τον ίδιο

Στις  ποιητικές  συλλογές  μου,  «Συμπληγάδες» 1978 και «Περιπλάνηση» 1982, χρησιμοποίησα τον όρο «Ελληνισμός σε λανθάνουσα κατάσταση» σε κάποια ποιήματα μου, γραμμένα στις ατέλειωτες ώρες μακρυνών ωκεανείων ταξιδιών.

Η αφορμή, το ερέθισμα, η πρόκληση, να γράψω τα ποιήματα αυτά οφείλετο σε κάποιες προσωπικές εμπειρίες και στο πάθος μου για την ιστορία.

Περιορίζομαι να αναφέρω, ενδεικτικά, μόνο δύο από τις εμπειρίες αυτές, κάποιες άλλες μαζί με νοερές προεκτάσεις ιστορικών γεγονότων θα ακούσετε στα ποιήματα που θα σας διαβάσω.

Μία περίπτωση. Βρίσκομαι σε μία μικρή πόλη στη Δυτική ακτή των Η.Π.Α. στην πόλη EURIKA (από το Εύρηκα του Αρχιμήδη το όνομα της), μαζί με τον Α’ μηχανικό του πλοίου, που θέλει κάτι να αγοράσει και μπαίνουμε σε ένα κατάστημα ενδυμάτων. Η νεαρή πωλήτρια που ακούει να μιλάμε μεταξύ μας ρωτάει τι γλώσσα μιλάμε και όταν της λέω ελληνικά μου λέει «και η γιαγιά μου είναι από την Ελλάδα, δεν ξέρει όμως ελληνικά, ήταν μεγάλη όταν έμαθε πως την υιοθέτησαν το 1923 που ήταν μωρό».Δεν θέλω πολύ να αντιληφθώ: Προσφυγάκι από Ιωνία….

Άλλη περίπτωση. Σε πλοίο που πλοιάρχευα υπήρχαν τέσσερις ναύτες Πακιστανοί. Ο ένας από αυτούς υψηλός, ξανθός, με γαλανά μάτια. Καμιά σχέση με τους κοντούς και μαυριδερούς συμπατριώτες του. Επιμένει ότι κατάγεται από τους Μακεδόνες του Μ. Αλεξάνδρου. Το χωριό του είναι κοντά στην αρχαία Τάξιλα, μου λέει θρύλους του χωριού του σχετικούς, και λέξεις του που μοιάζουν με ελληνικές, το κάτω το λένε κάτα, το φύγε το λένε ντρόμου (δρόμο)και διάφορα άλλα. Είναι Μωαμεθανός και δεν έχει σχέση η περιοχή του με τους  γνωστούς Καλάς. (Λερούνης).

Παράλληλα με τις διάφορες εμπειρίες, η μελέτη της ιστορίας και η ποσοτική σχέση του διάσπαρτου (σ’ ολόκληρη τη Μεσογειακή λεκάνη και τον Εύξεινο Πόντο) Ελληνισμού, ως προς τον συνολικό πληθυσμό του πλανήτη, κατά τους κλασσικούς – και μετέπειτα – χρόνους, επιβάλει να αναιρέσουμε την «καραμέλα» του «είμαστε έθνος ευάριθμο» -«είμαστε πάντα λίγοι», που ακούγεται συχνά και από επίσημα χείλη. Λίγους μας κατάντησαν οι εμφύλιοι πόλεμοι, οι θρησκευτικοί διωγμοί οι σκληροί κατακτητές, οι εξισλαμισμοί και οι μεταναστεύσεις, εκούσιες και ακούσιες, που μας έσπειραν σε όλο τον πλανήτη. (Σε παρένθεση αναφέρω πως ο Παπαρρηγόπουλος γράφει ότι ως εικάζεται ο Ελληνισμός κατά τους πρώτους ιστορικούς χρόνους υπολογίζεται γύρω στα 20 εκατομμύρια (Ιστ. Ελλ. Έθνους βιβλίο Β’. Εκδόσεις Γαλαξία, σελ. 214).

Όσο και αν χαρακτηριστεί υπερβολικός ο Παπαρρηγόπουλος για τον πιο πάνω αριθμό, αν λάβουμε υπ’ όψιν μας πως οι επιστήμονες υπολογίζουν τον συνολικό πληθυσμό του πλανήτη μας γύρο στα 140-150 εκατομμύρια κατά τα χρόνια του Χριστού, μόνο για «ευάριθμο» δηλαδή μικρό λάθος δεν μπορούμε να μιλάμε.

Θα χρειαζόταν πολύς χρόνος για να αναφέρει κανείς τις περιπέτειες και τις αφαιμάξεις του Ελληνισμού, που με την πάροδο του χρόνου ξεχνά και χάνει τις ρίζες του.

Για να μην σας κουράζω περιορίζομαι να αναφέρω δύο περιπτώσεις.   Τις παίρνω από το βιβλίο του Κώστα Τριανταφύλλου «Παγκόσμιος Ελληνοδείκτης» και αφορούν τους τελευταίους αιώνες. Αντιγράφω.

Περίπτωση 1.

Στο Σίντι Μαρουάν της Αλγερίας εγκαταστάθηκαν το 1872, από τους Γάλλους 1,000 Έλληνες της Κορσικής.

Περίπτωση 2.

Μαριανούπολη, Αζοφική. Το 1799, καραβάνι 70,000 Ελλήνων της Κριμαίας, που είχαν πεισθεί από τους Ρώσους να μεταναστεύσουν στην Αζοφική, μετά από διετή πεζοπορία και αφού οι μισοί διασκορπίστηκαν σε 24 ναυτικά χωριά, ίδρυσαν πόλη αυτόνομη τη Μαριανούπολη η Μαριούπολη. Το 1918 στην πόλη αυτή και τα τριγύρω της ζούσαν 175,000 Έλληνες Ταταρόφωνοι ή Ρωσσόφωνοι.

Θα διαβάσω τώρα κάποια ποιήματα σχετικά με το θέμα από τις συλλογές μου «Ταξίδια» 1976, «Συμπληγάδες» 1878 και «Περιπλάνηση» 1984.

      ΠΟΙΗΜΑ                                                     ΣΥΛΛΟΓΗ  

  1. ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΛΑΝΘΑΝΟΥΣΑ     (ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΥΜΠΛΗΓΑΔΕΣ)    
  2. DESERTERS     (ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΑΞΙΔΙΑ)            
  3. ΧΑΜΕΝΤΙΑ   (ΣΥΛΛΟΓΗ  ΣΥΜΠΛΗΓΑΔΕΣ)             
  4. ΝΕΟΣ ΜΟΣΜΟΣ  (ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΑΞΙΔΙΑ)   
  5. ΚΡΕΩΝ Ο ΜΙΛΗΣΙΟΣ   (ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΑΞΙΔΙΑ) 
  6. ΚΙΣΜΕΤ   (ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΥΜΠΛΗΓΑΔΕΣ) 
  7. ΣΕ ΧΡΟΝΟΝ ΑΝΥΠΟΠΤΟΝ   (ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΑΞΙΔΙΑ) 
  8. ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗ    (ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗ) 
  9. ΤΟΤΕ ΤΟΥΣ ΛΕΓΑΝ ΑΓΡΙΑΝΕΣ   (ΣΥΛΛΟΓΗ ΕΝ ΠΛΩ ΚΑΙ ΕΝ ΟΡΜΩ)

Θα κλείσω την ομιλία μου αφιερώνοντας στην άγνωστή μου γιαγιά «ΑΜΕΡΙΚΑΝΑ» της πωλήτριας που αναφέρω στην αρχή της ομιλίας μου.

  1. ΜΕΓΚ    (ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ)   
  2. ΠΡΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΣΗ    (ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ) 
  3. ΤΑ ΘΩΡΗΚΤΑ   (ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ)   

Σας  Ευχαριστώ

 

«ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ» *

(από τη Συλλογή «Ταξίδια»).

Ι.

Το παλληκάρι που πολέμαγε τους Σιού

και χάθηκε μιά νύχτα στο πουμάνι

μωρό στα σπάργανα το φέραν απ’ τη Μάνη

ήταν από τις λίγες φαμιλιές

π’ αφήσαν του Ταινάρου τις ελιές,

στα μέσα του δεκατ’ ογδόου αιώνα,

περάσαν τον ωκεανό – ταξίδι δίχως γυρισμό –

κι΄ οι πυρετοί τους θέρισαν

στης Φλώριδας το χώμα.

ΙΙ.

Το γυιό των Ιταλών μεταναστών

που σκέπασε με το κορμί

στου Λος Άλαμος  τη σφαγή

του κανονιού τη κάννη

κι’ ήξερε για πατρίδα την Τοσκάνη,

η μάνα του τον έκλαψε

με μοιρολόι απ’ τη Μάνη

ΙΙΙ.

Ο Δον Φιλίππε στη Χιλή,

όταν επλούτισε πολύ,

δίνει εντολή

να φέρουνε ελιάς κλαρί

απ’ τη Μινόρκα.

Έπρεπε νάν’ απ’ την ελιά

πούχε φυτέψει στο νησί

όταν πρωτορθ’ σπ’ το Καργκέζε, η φαμίλια

ψιλούς και νόστιμους

καρπούς να κάνει

η μάνα της στην Κορσική

και η γιαγιά στη Μάνη.

Έργα του:

  • ΤΑΞΙΔΙΑ (ποίηση) 1976
  • ΣΥΜΠΛΗΓΑΔΕΣ (ποίηση) 1978
  • ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗ (ποίηση) 1982
  • ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ (ποίηση) 1990
  • ΕΝ ΠΛΩ ΚΑΙ ΕΝ ΟΡΜΩ (ποίηση) 1997
  • Η ΑΕΝΑΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ (μυθ-ιστόρημα) 1997
  • ΕΛΛΗΝΟΓΝΩΣΙΑ (άρθρα-σκέψεις-στοχασμοί) 2008
  • ΑΛΙΚΜΗΤΑ (ποίηση) 2008

 

WP-Backgrounds Lite by InoPlugs Web Design and Juwelier Schönmann 1010 Wien